Wat is slechter voor je: een pilletje of een lijntje coke?
Wat betreft risico’s kun je drugs beoordelen aan de hand van drie criteria: lichamelijke schade, verslavingskans en sociale schade. Vergelijking is moeilijk: beide drugs hebben eigen lichamelijke risico’s. Wat betreft verslavende werking en sociale gevolgen scoort cocaïne duidelijk slechter dan XTC.
Appels en peren
Drugs vergelijken is lastig. Het is net als appels en peren vergelijken. Hoe slecht het is, heeft ook te maken met de mate waarin je ze gebruikt. Wat betreft risico’s kun je drugs beoordelen aan de hand van drie criteria: lichamelijke schade, de kans op verslaving en sociale schade. Hoe scoren XTC en cocaïne volgens deze criteria?
Lichamelijke schade en hersenschade
Door het slikken van XTC loop je het risico op oververhitting of watervergiftiging. Oververhitting kan dodelijk verlopen, maar is gemakkelijk te voorkomen. Op de lange termijn kan gebruik van XTC leiden tot veranderingen in de hersenen. Die veranderingen zorgen er vaak voor dat het geheugen minder goed werkt. Dit kun je zien als een beschadiging. Hoe vaker je neemt en hoe hoger de dosis, des te meer kans op schade. Bij het snuiven van cocaïne kun je een pijnlijke en op den duur beschadigde neus krijgen. Als je lang en veel gebruikt kun je chronisch verkouden worden. Reuk, geur en smaak gaan achteruit. Cocaïne is erg slecht voor je hart en bloedvaten. Ook komt het vaak voor dat tijdens het uitgaan naast cocaïne ook veel alcohol wordt gedronken. Dit is extra ongezond. Vergelijking is moeilijk, maar beide drugs hebben duidelijke lichamelijke risico’s.
De kans op verslaving
XTC is nauwelijks lichamelijk verslavend. Slechts kleine aantallen mensen melden zich aan bij de verslavingszorg met een XTC-verslaving. Het komt wel voor dat sommige mensen een feest niet meer leuk vinden zonder XTC (geestelijke afhankelijkheid). XTC heeft een roes- en een energie-effect. Aan het roeseffect wen je snel (tolerantie). Na verloop van tijd voel je dat effect niet meer en moet je een tijdje stoppen om het weer te kunnen voelen. Ontwenningsverschijnselen zijn er niet. In vergelijking met XTC is cocaïne verslavender. Coke werkt maar kort, je wilt snel alweer een snuif wilt (craving). Mensen kunnen erg naar coke gaan verlangen. De tegenstelling tussen het blije gevoel tijdens het gebruik en het uitgeputte, vermoeide en soms depri gevoel van de volgende dag is erg groot. Het kan gebeuren dat je daardoor niet alleen meer in het weekend gebruikt, maar ook door de week. Als je veel snuift is ook sprake van gewenning. Ontwenningsverschijnselen zijn er ook. Je voelt je uitgeput en kunt nergens meer van genieten. Het ontstaan van depressieve gevoelens wordt nogal onderschat. Mensen die veel gebruikt hebben, kunnen na stoppen langdurig last hebben van depressies. Wat verslaving betreft scoort cocaïne dus duidelijk slechter dan XTC.
Sociale schade
Tot slot de sociale schade. Bij zware XTC-gebruikers is die wel aanwezig. Je merkt dan dat je pas in de loop van de week weer een beetje bijgekomen bent van het gebruik en het feesten. Bij zo-nu-en-dan-gebruik is er geen sociale schade. Als je af en toe cocaïne gebruikt vallen de sociale gevolgen ook mee. Maar vaak ben je niet het leukste gezelschap. Je praat honderduit zonder naar anderen te luisteren. Gebruik je vaker -en dat risico zit er bij cocaïne gauw in- dan worden de sociale gevolgen heftiger. Mensen kunnen door cocaïnegebruik veranderen in kattige, geïrriteerde wezens. De verslaving kan ook bijdragen aan een maatschappelijke ontwrichting. Ook wat sociale gevolgen betreft scoort cocaïne dus slechter dan XTC. Cocaïnegebruik en relaties gaan dus niet goed samen.
Conclusie
Cocaïne scoort slechter dan XTC op verslaving en sociale schade. Wat betreft lichamelijke schade weten we van XTC nog niet alles. Duidelijk is dat beide drugs risico’s heeft voor de gezondheid. Het blijft dus moeilijk om te zeggen dat het één slechter is dan het ander. Het hangt er ook vanaf hoeveel en hoevaak je gebruikt. Hoe meer en hoe vaker, hoe schadelijker.
Drugs gebruiken -welke drugs dan ook- is áltijd risico lopen. Als je geen risico wil lopen moet je simpelweg géén drugs gebruiken.