Stel je voor: je bent aan het dansen in een drukke club, je drinkt iets, en later weet je opeens niet meer wat er is gebeurd. Dit is een angst die mensen kunnen hebben tijdens het uitgaan: ze denken dat er stiekem drugs in hun drankje is gedaan – dit noemen we spiking, of wel drogeren. Iemand heeft zonder jouw toestemming drugs, medicijnen of alcohol aan je gegeven. In dit artikel lees je meer over spiking, welke vormen er zijn, waarom het zo moeilijk te bewijzen is, en wat je kunt doen als je denkt dat dit jou is overkomen.
Needle spiking
Twee jaar geleden werd Nederland opgeschrikt door het fenomeen needle spiking: drugs toegediend met een naald. Deze verhalen maakten veel los. Politie en experts namen het zeer serieus. Want: het is altijd goed om te waarschuwen. Veel mensen herkenden zich in dit verhaal: zij hadden ook zoiets meegemaakt. Het onderwerp beheerste wekenlang het nieuws, maar werd nooit bewezen. Hoe lastig het onderzoek naar drogeren is, schreven we in de blog Drugs in drankjes: waarom onderzoek naar drogeren zo lastig is – Trimbos-instituut.
Hoe kun je bewijzen dat er drugs aan jou is gegeven zonder jouw toestemming?
Als je het vermoeden hebt dat je gedrogeerd bent, Hoe kun je dat dan bewijzen? Dat is helaas niet makkelijk. In veel situaties waarbij je denkt gedrogeerd te zijn, is er alcohol gedronken. Alcohol kan verkeerd vallen en veel heftiger binnenkomen dan je gewend bent. Je kunt een drugstest doen om te kijken of er echt drugs in je bloed of urine zit. Een drugstest geeft helaas geen zekerheid. De meeste drugs geven maar kort een positief resultaat, meestal maar enkele dagen. Voor GHB is dit bij één keer gebruiken vaak zelfs maar maximaal 6 uur. Een positieve testuitslag is ook nog geen bewijs dat je gedrogeerd bent. Je kan ook zelf drugs hebben genomen. Toch is het handig om aangifte te doen, zodat de politie ervan weet.
Hoe werkt een drugs- of urinetest precies?
Je kunt een urinetest laten doen bij de huisarts. De huisarts die de test doet, kan vertellen op welke drugs wordt getest. Heb je bijvoorbeeld ketamine in je drankje gehad? Dan kun je tot 7 dagen na gebruik, een positief resultaat op de drugstest krijgen. Bij GHB is het belangrijk dat je zo snel mogelijk plas opvangt en bewaart in een koelkast. Je kunt ook zelf online een drugstest kopen (multidrugs-test). Of vraag een laboratorium om te testen, bijvoorbeeld bij het lab van het Gelre ziekenhuis of het Maaststadlab.
Wat kun je doen als je denkt gedrogeerd te zijn?
Ook al is het misschien lastig te bewijzen, het betekent niet dat het ‘tussen je oren zit’. Of dat je het allemaal hebt verzonnen. Het is ook niet raar om, vooral als vrouw, bang te zijn voor drogering. In de dagen erna kun je je angstig of verdrietig voelen of zorgen maken over je gezondheid. Ook kan er naast het drogeren iets ander gebeurd zijn, dat heel heftig is geweest. Bedenk dat het niet jouw schuld is dat jou dit overkomen is. Wel is het goed om actie te ondernemen, zeker als je er langer last van blijft houden.
- Praat over wat er gebeurd is. Dit kan met een goede vriend/vriendin, je partner of een familielid
- Bel met de Drugs Infolijn. Zij spreken veel met mensen die denken gedrogeerd te zijn en kunnen goed meedenken over jouw situatie.
- Als je een heftige, misschien wel traumatische ervaring hebt gehad kun je hierover praten met je huisarts. Hij of zij kan je helpen met professionele hulp.
- Doe aangifte en onderzoek of je bewijs kunt verzamelen. Je kunt bijvoorbeeld een bar of discotheek vragen of ze camerabeelden willen delen.
- Heb je te maken gehad met een nare seksuele ervaring? Neem voor hulp en advies contact op met het Centrum Seksueel Geweld. Omdat sporen van een zedenmisdrijf snel kunnen verdwijnen is er wel haast geboden. Je kunt ook pas weken of maanden na het onderzoek nog aangifte doen. De sporen zijn dan wel al veilig gesteld. Is het langer geleden? Ook dan kun je bij het Centrum Seksueel Geweld terecht. Belangrijk om te weten is dat dit nooit jouw schuld is geweest.
Spiking met andere drugs: GHB en ketamine
Het onderwerp spiking is niet nieuw. In 1999 werd in de media al gewaarschuwd voor “verkrachtingsdrug” GHB“. GHB kan ervoor zorgen dat iemand bewusteloos raakt en zich later niets meer herinnert. Vrouwen kregen adviezen om dit te voorkomen: hou je hand op je glas, let op je drankje, neem geen drankje aan van vreemden etcetera. Uit onderzoek bleek dat drogeren met GHB weinig voorkomt. Maar dat is lastig vast te stellen, omdat GHB dus heel snel uit het lichaam verdwijnt. In 2025 zijn in België meldingen gedaan van spiking met ketamine, vaak in drankjes zoals amaretto. Slachtoffers raakten bewusteloos, hadden geheugenverlies en na afloop lichamelijke verwondingen. Ze waren duidelijk gedrogeerd met als doel seksueel misbruik. Ketamine is lastig te herkennen in drankjes, omdat het geen kleur, geur of smaak heeft. Dit in tegenstelling tot GHB dat erg zout smaakt. In deze zaak bleken zelfs cafébazen betrokken, waardoor het advies om barpersoneel te waarschuwen niet altijd veilig is.