Home Veilig uit & thuis Verkeer en drugs

Drugs in het verkeer

Op deze pagina vind je meer informatie over rijden onder invloed van alcohol en/of drugs (speed, cocaïne, GHB, lachgas, alcohol en hasj/wiet). Rijden onder invloed is verboden, en erg gevaarlijk. Het is gevaarlijk voor jezelf, voor andere mensen die met jou meerijden en voor andere mensen in het verkeer. Dit geldt niet alleen voor auto’s, maar ook voor andere motorvoertuigen, fietsen en e-bikes/fatbikes. We leggen uit wat de wettelijke limieten en wachttijden zijn voor drugs in verkeer en wat de straffen zijn als je de wet overtreedt. Ook vertellen we meer over de verschillende drugstesten. 

Wat is het effect van drugs op rijgedrag?

Hieronder lees je meer over de effecten van de meest voorkomende middelen op je rijgedrag. Let op dat de effecten voor iedereen anders kunnen zijn. Dit heeft onder andere te maken met de set en de setting. Niet alle soorten drugs staan dit lijstje. Zo zijn er ook nog een heleboel designerdrugs/NPS, die (nog) niet verboden zijn. Dit betekent alleen niet dat je daar dus mee kunt en mag rijden. 

Onder invloed van alcohol rijd je gevaarlijker, en denk je minder goed na. Je kunt verkeerssituaties minder goed beoordelen en gevaren minder snel herkennen. Ook kun je minder snel reageren, minder goed opletten, en je auto/fiets/scooter/fatbike minder goed besturen. Dit zie je vooral bij jongeren en/of onervaren bestuurders. Voor beginnend bestuurders gelden dan ook strengere regels. Bij twee glazen alcohol is de kans dat je een ongeluk krijgt al bijna 1,5 keer groter dan wanneer je nuchter bent.

Als je onder invloed van hasj of wiet rijdt, ben je minder geconcentreerd. Je reactiesnelheid is lager, en je gaat meer slingeren. Mensen die onder invloed van hasj of wiet rijden proberen daardoor voorzichtiger te rijden. Sommige mensen denken dat ze prima of zelfs beter kunnen rijden onder invloed, omdat ze zich rustiger voelen. Maar nog steeds is het risico te vergelijken met rijden na het drinken van een paar glazen alcohol. Als je hebt geblowd én gedronken, neem je nog meer risico. Bij het gebruik van hasj of wiet is de kans op ongelukken 3x hoger dan zonder drugs. 

Onder invloed van cocaïne of speed voel je je extra alert en overmoedig. Daardoor kun je het gevoel krijgen dat je prima of zelfs beter kunt rijden. Van cocaïne of speed kun je inderdaad sneller reageren, maar je neemt ook meer risico. Ook ga je harder en agressiever rijden. Bij speed is de kans op een ongeluk bijvoorbeeld 5-6x hoger dan zonder drugs. Als je coke of speed combineert met alcohol, is dat extra gevaarlijk. Door die combinatie heb je de grootste kans op een verkeersongeluk.  

GHB heeft een verdovend effect. Als je rijdt onder invloed van GHB, maak je eerder fouten in het verkeer, en zie je verkeerssignalen makkelijker over het hoofd. Daarnaast is GHB moeilijk te doseren. Daardoor kun je makkelijk out gaan. Je raakt dan bewusteloos. Dit is extreem gevaarlijk in het verkeer. Uit onderzoek onder ernstig gewonde bestuurders blijkt dat GHB-gebruik af en toe voorkomt bij verkeersongelukken. In 11% van de verkeersongevallen onder invloed is er GHB gebruikt. 

Onder invloed van XTC kun je informatie vanuit je omgeving minder goed opnemen. Dit is gevaarlijk als je gaat rijden: je ruimtelijk inzicht wordt minder goed, je kunt je aandacht minder goed verdelen, en je kunt bewegingen minder goed zien. Ook kun je risico’s minder goed inschatten, en overschat je jezelf makkelijker. Je kan daardoor verkeerde keuzes maken. Dit is erg gevaarlijk in het verkeer. 

De effecten van 3-MMC lijken tussen die van XTC en cocaïne in te zitten. Zo voel je je bijvoorbeeld blij, maar je kunt ook je ook overmoedig worden. In het verkeer betekent dit dat je gevaarlijke keuzes kan maken. Net als bij XTC en cocaïne kan het bijvoorbeeld dat je verkeerssituaties lastiger kunt inschatten, of dat je meer risico’s neemt in het verkeer. 

De effecten van lachgas duren maar een paar minuten. Daardoor denk je misschien dat je daarna wel weer kan rijden. Maar ook na het gebruik van lachgas kan het zijn dat je minder snel reageert. Ook kan je coördinatie minder goed zijn. Hoelang dit precies duurt hangt af van hoeveel lachgas je gebruikt hebt. Maar het verschilt ook per persoon.

Door psychedelische middelen zoals LSD, paddo’s en truffels neem je de wereld anders waar. Tijdens het gebruik kan je beeld vervormen, of zie je dingen die er niet zijn. Ook in de uren na het gebruik van psychedelica is je concentratie minder goed, en is je reactiesnelheid trager. Deelnemen aan het verkeer na je trip is dus erg gevaarlijk.

Drugs als medicatie

Hieronder lees je meer over het gebruiken van drugs die ook als medicijnen worden gebruikt. Hieronder valt bijvoorbeeld ADHD-medicatie en hasj/wiet. Voor deze stoffen geldt dan een grenswaarde. Die grenswaarde verschilt per middel. Daarom krijg je een apart advies van je arts. Let op: deze regels gelden alleen als je deze medicatie op recept van een arts gebruikt. Zelfmedicatie met deze of andere middelen valt hier niet onder en geeft altijd meer risico’s. 

ADHD-medicatie gebruiken in het verkeer

Als je ADHD hebt, kunnen de klachten verminderen door ADHD-medicatie (bijvoorbeeld methylfenidaat of dexamfetamine). Je kunt je daardoor beter concentreren, en voelt je rustiger. Maar je kunt ook bijwerkingen krijgen van ADHD-medicatie. Zo kun je je onrustig, angstig, agressief of slaperig voelen. Ook kun je wat waziger zien, of je duizelig voelen. Dit kan gevaarlijk zijn in het verkeer. Hier kun je vooral last van krijgen als je net begint met medicatie slikken, de hoeveelheid verandert of als je een nieuw medicijn probeert. Het is dan niet verstandig om te rijden. Als je met ADHD-medicatie wilt autorijden, moet je gekeurd worden. Meer informatie lees je op de website van het CBR. Lees ook altijd goed de bijsluiter, en overleg met een arts of psychiater. Lees hier meer over ADHD-medicatie in het verkeer. 

Medicinale hasj en wiet

Sommige mensen gebruiken medicinale hasj/wiet. Voorbeelden hiervan zijn Bedrocan, Bedica, Bedrobinol, Bediol en cannabisolie. Als je wilt deelnemen aan het verkeer, moet je daarvoor wel een doktersrecept hebben. Zelfmedicatie met hasj of wiet valt hier dus niet onder.  Als je gewend bent aan de dosis, en geen bijwerkingen hebt, mag je deelnemen aan het verkeer. Maar je moet wel zorgen dat je je aan de dosis houdt. Als je over de voorgeschreven dosis heen gaat, en je wordt aangehouden, kun je straf krijgen. Je mag bij het gebruik van wiet of hasj als medicijn geen alcohol of andere drugs gebruiken in het verkeer.  

Wettelijke limieten voor drugsgebruik in verkeer

Voor drugs en zijn er wettelijke limieten vastgesteld. Dat betekent dat je niet meer dan de hoeveelheid van deze limieten in je lichaam mag hebben als je deelneemt aan het verkeer. Deze limieten zijn er voor amfetamines, cocaïne, THC en GHB. Deze limieten zijn gekozen omdat het effect op je rijvaardigheid vergelijkbaar is met je rijvaardigheid na 2 glazen alcohol. Deze limieten zijn: 

  • Amfetamine (speed), methamfetamine, cocaïne, XTC (MDMA): 50 microgram (0,05 milligram) per liter bloed.
  • Hasj/wiet: 3 microgram THC per liter bloed.
  • Heroïne en morfine: 20 microgram morfine per liter bloed.
  • GHB: 10 milligram GHB per liter bloed. 

Wettelijke limieten als je een beginnend bestuurder bent 

Als je je rijbewijs voor het eerst haalt, ben je beginnend bestuurder. Dit ben je de eerste vijf jaar dat je je rijbewijs hebt. Voor beginnend bestuurders gelden er strengere regels over alcohol. Je mag dan niet rijden met meer dan 0,2 promille alcohol in je bloed. Dat is ongeveer 1 glas alcohol. Voor ervaren bestuurders ligt de limiet op 0.5 promille. Dat is gelijk aan ongeveer 2 glazen. Maar dit verschilt per persoon. Iemand die klein is, kan van 1 glas alcohol een hoger promille alcohol in hun bloed krijgen dan iemand die groot is. 

Als je alcohol met drugs combineert, of drugs met andere drugs 

Als je drugs met drugs of met alcohol combineert gelden lagere limieten. Dus heb je bijvoorbeeld XTC gebruikt, dan ligt de limiet voor alcohol op 0,2 promille (1 glas). Je krijgt hierdoor dus ook sneller straf.  Van alle verkeersongelukken onder invloed, komt 12% door het combineren van verschillende drugs. Als je middelen combineert is de kans op een ongeluk tot 200x hoger is dan wanneer je nuchter bent. 

Wanneer mag ik weer rijden?

Duidelijk is: rijden met drugs op is hartstikke verboden en gevaarlijk. Maar hoe weet je hoeveel drugs er nog in je bloed zitten na een festival, en of je dus wel of niet mag gaan rijden?  

Let op: hoelang drugs aantoonbaar blijven in je speeksel verschilt per persoon. Dit hangt ook af van hoeveel je gebruikt hebt. Het is daarom onmogelijk om precies aan te geven wanneer je weer mag gaan rijden. Daar moet eerst meer onderzoek naar gedaan worden. 

De dag na het gebruiken van drugs kan je ook nog gepakt worden met drugs in je speeksel. Je kan dus bij XTC en speed een nacht geslapen hebben, en alsnog positief testen de volgende dag. Als je positief test kan de politie bloed- of urineonderzoek doen. Drugs zijn langer aan te tonen in je bloed of urine dan in speeksel. 

Houd je in ieder geval aan de volgende wachttijden:  

  • Hasj/wiet: na 6-8 uur is THC niet meer aan te tonen in speeksel. Soms testen mensen langer positief. Bijvoorbeeld als iemand elke dag blowt en een slecht gebit heeft.  
  • XTC: bij eenmalig slikken is XTC na 16-40 uur niet meer aan te tonen in je speeksel. Als je 2x hebt genomen schuift dit op naar 19-58 uur. 
  • Speed: als je eenmalig rookt/snuift/spuit is speed na 10-20 uur niet meer aan te tonen in je speeksel. Als je speed slikt duurt dit 15-25 uur. Als je bijneemt duurt dit ongeveer 16-40 uur.  
  • Cocaïne: als je 1x cocaïne snuift is dit na 3-4 uur niet meer aan te tonen in je speeksel. Als je bijneemt, is dit een paar uur extra. 
  • GHB: als je af en toe GHB gebruikt is het niet meer aan te tonen in je speeksel na ongeveer 4-8 uur. Als je dagelijks GHB gebruikt, test je altijd positief.  
  • Lachgas: na ongeveer een uur is lachgas uit je lichaam verdwenen, maar ook daarna kan je de effecten nog merken. Wacht dus in ieder geval een uur. Als je veel lachgas hebt gebruikt, duurt dit langer. In dit geval is deelname aan het verkeer helemaal af te raden. 
  • 3-MMC: omdat 3-MMC nog een vrij nieuwe drug is, testen de speekseltesten van de politie niet op 3-MMC. Wel kan 3-MMC net als andere drugs in je bloed of urine te zien zijn.  
  • Psychedelica: tripmiddelen zijn moeilijk aan te tonen in speeksel- of bloedtesten. Wel zijn ze aantoonbaar in urine, tot ongeveer 48 uur na gebruik.

Wat gebeurt er als ik aangehouden word? 

De politie kan eisen dat je meewerkt aan een onderzoek. Bijvoorbeeld als ze vermoeden dat je alcohol of drugs hebt gebruikt. Of als je gevaarlijk rijdt. De politie kan je ook vragen een drugstest te doen als ze een algemene verkeerscontrole uitvoert. Om te testen op drugs of alcohol gebruikt de politie deze testen: 

bij deze test blaas je in een apparaatje dat controleert hoeveel alcohol je hebt gedronken. Als je volgens de blaastest te veel hebt gedronken, moet je mee naar het politiebureau voor een ademanalyse. Dit werkt ongeveer hetzelfde, maar met een beter apparaat.  

een speekseltest wordt gebruikt om aan te tonen of je drugs hebt gebruikt. Je bent verplicht hieraan mee te werken. Een speekseltest kan alleen meten of er wel of geen drugs in het lichaam zitten, niet hoeveel drugs precies. Dat kan alleen met een bloedonderzoek. De speekseltest kan cocaïne, GHB, amfetamine-achtige stoffen (speed, dexamfetamine) en THC (hasj en wiet) herkennen.  

test je positief op een speekseltest? Dan moet je mee naar het politiebureau voor een bloedtest. Het duurt vaak een aantal weken voordat de uitslag binnen is, dus je hoeft niet op het politiebureau te blijven. Als de uitslag boven de wettelijke limieten uitkomt, kan je een boete of gevangenisstraf krijgen van het Openbaar Ministerie (OM). Bloedonderzoek wordt ook gebruikt als je door medische redenen geen ademtest kunt doen voor alcohol. 

test je positief op een speekseltest? Dan moet je mee naar het politiebureau voor een bloedtest. Het duurt vaak een aantal weken voordat de uitslag binnen is, dus je hoeft niet op het politiebureau te blijven. Als de uitslag boven de wettelijke limieten uitkomt, kan je een boete of gevangenisstraf krijgen van het Openbaar Ministerie (OM). Bloedonderzoek wordt ook gebruikt als je door medische redenen geen ademtest kunt doen voor alcohol. 

Wat gebeurt er als je de test weigert?

Als je een speekseltest of blaastest weigert, kun je een boete krijgen. De politie kan je dan meenemen naar het bureau voor verder onderzoek. Als je geen toestemming geeft voor bloedonderzoek, kan de officier van justitie een bevel tot medewerking geven. Dat betekent dat je toch mee moet werken aan het bloedonderzoek. Werk je toch niet mee? Dan kan je naast een boete ook een rijverbod krijgen. Het CBR doet dan onderzoek naar je rijvaardigheid. Zij beslissen dan of je je rijbewijs kwijtraakt.  

Wat zijn de straffen voor het rijden onder invloed?

  • De straffen voor rijden onder invloed variëren van een geldboete tot gevangenisstraf. Dit kan oplopen tot een boete van maximaal €21.750 of gevangenisstraf van maximaal een jaar. 
  • Je kunt een rijverbod krijgen. De rechter kan je rijbewijs innemen. Dit kan voor maximaal 5 jaar of zelfs 10 jaar bij herhaling. 
  • Vaak moet je ook nog verplicht een cursus volgen bij het CBR. Hierleer je meer over veilig rijden. De kosten voor de cursus betaal je zelf. Dit kan oplopen tot ongeveer €1200. 
  • De politie kan je ook bij het CBR melden. Zij doen dan onderzoek naar je verslaving aan drugs. Zolang het onderzoek bezig is, ben je je rijbewijs kwijt. Als uit het onderzoek blijkt dat je veilig kan rijden, krijg je je rijbewijs terug. Zo niet, dan wordt je rijbewijs ongeldig verklaard. 
  • Als je 2x veroordeeld wordt binnen 5 jaar voor het rijden onder invloed, wordt je rijbewijs ongeldig verklaard. Je moet dan opnieuw rijexamen doen. Als je beginnend bestuurder was, blijf je na je rijexamen langer beginnend bestuurder. De duur dat je rijbewijs ongeldig was wordt daar dan bij opgeteld. Als je al ervaren bestuurder was word je niet opnieuw beginnend bestuurder.  
  • Ook voor fietsers gelden wettelijke limieten. Voor alcohol mag je bijvoorbeeld maximaal 0,5 promille alcohol in je bloed hebben (net als bij een auto). De politie kan dan niet je rijbewijs innemen, maar je kan wel voor een aantal uur een rijverbod krijgen voor de auto. 

Feit of fabel?

Fabel! Als je wordt aangehouden door de politie omdat je gevaarlijk rijdt, kun je nog steeds een boete of andere straf krijgen. Het maakt dan niet uit of je onder de limiet van alcohol of drugs zit.  

Feit! In het verkeer mag je maximaal 0.5 promille alcohol in je bloed hebben. Voor mannen is dit ongeveer 2 glazen alcohol in een uur, maar bij vrouwen is dit minder. Dit komt omdat vrouwen minder alcohol afbreken in hun maag. Ben je vrouw én beginnend bestuurder? Dan heb je al helemaal pech: na minder dan 1 glas alcohol zit je al aan je limiet (0.2 promille).

Fabel! Door het gebruik van oppeppende drugs voel je je misschien alert, maar je neemt ook meer risico. Ook kun je verkeerssituaties minder goed inschatten. Je rijgedrag kan hierdoor gevaarlijk zijn. Je rijgedrag wordt dus niet beter van het gebruiken van oppeppende drugs.

Fabel! Door cafeïne of suiker in bijvoorbeeld cola of koffie voel je je misschien nuchter genoeg om te gaan rijden na een paar drankjes. Maar dit is niet zo. Je voelt je misschien wakkerder, maar de alcohol breekt nog steeds net zo langzaam af.  

Feit! Huh? Maar in alcoholvrij bier zit toch geen alcohol? Dat zou je denken, maar dat is dus niet overal zo. In andere landen gelden daar andere regels voor. Als jij een Duits ‘alcoholvrij’ biertje haalt in de Nederlandse supermarkt, kan het zomaar zo zijn dat daar 0,5% alcohol in zit. Nu zal je niet snel positief testen met een paar alcoholvrije biertjes, maar als je er een heleboel drinkt, kun je toch boven de limiet van 0,5 promille uitkomen. Check dus altijd even op het etiket of alcoholvrij ook echt 0,0% betekent.

Kom veilig thuis na het stappen

  • Of je nu naar een afterparty gaat of lekker je bedje inkruipt, zorg dat je veilig aankomt. Bedenk van tevoren hoe je thuiskomt. Pak het openbaar vervoer, bestel een taxi of spreek af wie de Bob is.  
  • Let niet alleen op jezelf, maar ook op je omgeving! Zorg dat je vrienden ook veilig thuiskomen.  
  • Tegen vermoeidheid na het uitgaan helpt maar één ding: slapen. Energiedrankjes helpen je niet om fit te worden. Rijd dan dus liever niet, of probeer op tijd naar huis te gaan. 
  • Stap niet in de auto bij iemand die onder invloed is.