In het Grote Uitgaansonderzoek (HGU) doet het Trimbos-instituut onderzoek naar trends in het drugsgebruik van uitgaanders die ten minste één keer naar een festival of club zijn geweest in het afgelopen jaar. In 2023 gebruikte relatief meer uitgaanders XTC, coke en 3-MMC, vergeleken met 2020. Het gebruik van 3-MMC is relatief het meest gestegen: het komt onder uitgaanders drie keer zo vaak voor als in 2020. Het gebruik van lachgas is sterk afgenomen. Daarnaast hebben veel gebruikers van cocaïne en ketamine klachten na gebruik, zoals een snelle hartslag, vermoeidheid en slaapproblemen. Eén op de vijf gebruikers van ketamine meldt blaasklachten.
Dit zijn enkele resultaten uit Het Grote Uitgaansonderzoek 2023. Voor dit onderzoek hebben 7.012 jongeren en jongvolwassenen van 16 tot en met 35 jaar een online vragenlijst ingevuld. Zij zijn in mei en juni 2023 online geworven via Facebook, Instagram en Snapchat. Ook is een deel van de respondenten afkomstig via Spuiten & Slikken.
Naast deze resultaten hebben we natuurlijk nog veel meer interessante dingen gevonden. Hier kun je het officiële persbericht vinden.
Gebruik 3-MMC is gestegen
- 3-MMC (3-Methylmethcathinon) – ook wel ‘Poes’, ‘miauw’ of ‘3m’ genoemd 3-MMC is een cathinon. Qua chemische structuur lijken cathinonen op amfetamines (speed). De stijging van het laatste-jaar-gebruik van 3-MMC is het meest opvallend. 3-MMC is sinds 28 oktober 2021 verboden. Toch is het gebruik in het afgelopen jaar toegenomen van 8,9% in 2020 naar 33,7% in 2023. Ook is het laatste-jaar-gebruik van 4-MMC gestegen, van 6,3% in 2020 naar 16,7% in 2023. Verder hebben meer mensen gezondheidsklachten door 3-MMC of 4-MMC. Dat blijkt uit de Monitor Drugsincidenten. Mensen die 3-MMC hebben gebruikt melden zich met slapeloosheid, hartklachten of angstklachten.
- Daarnaast is gebruik van 3-mmc is moeilijk onder controle te houden, waardoor het een groter risico op verslaving geeft. Je hebt de neiging om steeds weer bij te nemen. Uit HGU blijkt dat ongeveer een op de twintig 3-MMC gebruikers (5,1%) het middel wekelijks gebruikt. Daardoor is 3-MMC afgezien van cannabis het middel met het hoogste percentage wekelijkse gebruikers. Een relatief groot deel (33,7%) van gebruikers van 3-MMC zou willen minderen. Een kleinere groep zou helemaal willen stoppen (12,5%).
- Een extra risico is dat slechts een klein deel van de 3-MMC poeders ook daadwerkelijk 3-MMC bevat. Sinds het verbod zit er in poeders en pillen die worden verkocht als 3-MMC heel vaak een ander cathinon dan 3-MMC. Bijvoorbeeld DMP, 3-CMC en 2-MMC. Dit zijn ook cathinonen maar met uiteenlopende sterkte. De effecten kunnen dus heftiger zijn dan wat mensen gewend zijn van 3-MMC.
Het gebruik van cocaïne is gestegen.
- We zagen deze stijging eerder dit jaar ook al in de algemene bevolking, maar nu ook onder uitgaanders.
- Veel mensen die cocaïne gebruiken hebben last van negatieve effecten. Zo geeft de helft (49,1%) van de gebruikers van cocaïne aan wel eens een snelle of onregelmatige hartslag te hebben. Daarnaast worden vermoeidheid (46,5%), depressiviteit (34,6%), slaapproblemen (34,6%) en een bloedneus (30,4%) regelmatig genoemd.
- Een sterke hunkering of craving naar het middel wordt door een op de acht (12,7%) gebruikers genoemd. Dit is een risico om verslaafd te raken.
- Cocaïne wordt vaak gecombineerd met alcohol. Hieraan zitten extra risico’s omdat het gecombineerde gebruik schadelijker is. Veel uitgaanders drinken alcohol, wat de drempel verlaagd om cocaïne te gebruiken.
- Mensen denken wel na over hun coke-gebruik: ongeveer een derde van de gebruikers wil minderen of stoppen met cocaïnegebruik. Twee derde last bewust periodes in waarin niet gebruikt wordt.
Het gebruik van ketamine blijft relatief hoog.
- Bijna een kwart van de uitgaanders heeft in het afgelopen jaar ten minste een keer ketamine gebruikt. In 2020 was dat 21,1% van de uitgaanders.
- Bij ketamine komen er steeds meer mensen met blaasklachten zoals ontstekingen, moeilijk kunnen plassen of bloed in de urine. Ook de nieren kunnen beschadigd raken. In dit onderzoek ervaarde ongeveer een op de vijf (19,3%) gebruikers van ketamine blaasklachten in het afgelopen jaar. Dat kan een voorbode zijn voor ernstigere problemen, zeker bij langdurig en zwaar gebruik. Vorige week werd al bekend dat het aantal patiënten bij de ketaminepoli in Den Bosch verder toeneemt.
Weinig uitgaanders melden zich bij politie of arts na een vermoeden van drogeren
- Een op de vijf uitgaanders vermoedt ooit gedrogeerd te zijn geweest in het uitgaansleven. Vrouwen hebben dit vermoeden vaker dan mannen. Uit de beschrijvingen van de symptomen is niet vast te stellen of deze uitgaanders ook daadwerkelijk gedrogeerd zijn geweest.
- Wat wel opvalt is hoe weinig uitgaanders zich na (vermoeden van) drogeren bij een (huis)arts (7,6%) of de politie (4,6%) melden. Van de mensen die uiteindelijk bloed- of urineonderzoek laten doen, testen wel meer mensen positief dan negatief, meestal gaat het dan om GHB.
- Lees hier wat je kunt doen als je het vermoeden hebt dat je gedrogeerd bent.
Gebruik niet, maar als je dat doet wees je dan ook bewust van de risico’s van drugs en onderschat die niet.
- Trek aan de bel als je negatieve effecten ervaart zowel op de korte termijn als de lange termijn. Zie je gebruik in je omgeving, ga in gesprek en verwijs naar hulp.
- Heb je vragen over drugsgebruik of maak jij je zorgen over jezelf of iemand anders? Bel de drugsinfolijn op 0900-1995 of ga naar www.drugsinfo.nl
Het Grote Uitgaansonderzoek (HGU) wordt eens in de drie à vier jaar uitgevoerd door het Trimbos-instituut en heeft als doel om het actuele beeld van uitgaanspatronen, middelengebruik en de (gezondheids)gevolgen daarvan te schetsen. Het onderzoek is niet representatief voor alle uitgaande jongeren en jongvolwassenen in Nederland. Uitgaanders die alleen naar kroegen of schuurfeesten gaan zijn bijvoorbeeld niet meegenomen in dit onderzoek. Er is zoveel mogelijk geprobeerd om de methode in 2023 gelijk te houden aan eerdere jaren. Het is echter niet zeker dat dit tot vergelijkbare groepen heeft geleid. De trendgegevens moeten daarom voorzichtig worden geïnterpreteerd.
Bron: Trimbos-instituut februari 2024